Çağdaş mikroekonominin ilk geliştiricilerindendir. Talep eğrisini
ilk çizen iktisatçı da evet oydu. Fakat onu asıl şöhrete götüren çalışması 2
firmanın var olduğu sektörde fiyat davranışları üzerine yaptığı çalışmadır.
Cournot Fransa’da Dijon’un Gray kasabasında
doğdu. Okul çağlarında okumaya hukuk ve matematik ile başladı.1821 yılında
Ecole Normale Superieure den kabul aldı. Fakat politik nedenlerle okulun
kapatılması nedeniyle Fransızların meşhur Sorbonne Üniversitesine geçti.Mezun olunca matematikteki başarıları ona Lyons Üniversitesinde profesörlük pozisyonu
açtı. Buradaki başarısı onun yöneticilik vasfını da göstermiştir. Daha sonra
Academy of Grenoble’a rektör olarak atanmıştır sonra da University of Dijon’a.
1862 yılında tüm işlerini bir kenara
bırakıp, kendini fikirlerini yazmaya adamıştır. Fakat bu düşüncesi gözündeki
görme bozukluğu nedeniyle yarım kalmıştır.
Profesyonel kariyerine matematik alanında
yazımlarla başlamış daha sonra felsefi konulara eğilmiştir; tarih felsefesi ve
bilgi teorisi üzerine özellikle.
Researches
into the Mathematical Principles of the Theory of Wealth adlı eserinde ilk defa diferansiyel calculus kullanan iktisatçı olmuştur ve de calculusu firmaların fiyat davranışları içerisinde ilk kullanan
kisiydi. Tabii onun matematiği bu şekilde iktisadın içerisine sokuşu
dışlanmasına ve ilgi gösterilmemesine yol açmıştır. Birçok Fransız iktisatçı onun kullandığı matematiğin diğer iktisatçılar tarafından anlaşılmadığını düşünmüş ve onu dışlamıştır. 1990’da Ekelund ve Hebert ise başka bir iddia
ortaya atmış, onun dışlanmasının sebebi anlaşılmayan bir matematik kullanması değil, o günün gereksinimlerine cevap vermeyen çalışma içerisinde olması nedeniyle dışlanmıştır.
Cournot, ayrıca talep eğrisini fiyat
arttıkça azalan şekilde çizen ilk iktisatçıydı. Bugünkünden tek farkı ise fiyat
yatayda iken, talep dikeydeydi onun çizdiğinde. Talep miktarını bağımlı değişken,
fiyatı ise bağımsız değişken olarak kabul etmiştir ve bu nedenle bu şekilde çizmiştir.Devamında ise denge fiyatının arz ve talebin birbiri ile kesiştiği
noktada olacağını çizerek göstermiştir. Eğer talep arzı aşarsa stoklarda azalma
görülecektir. Diğer durumda ise stoklar artacak ve firma stokları azaltmak için
fiyatı indirmek durumunda kalacaktır.
Üretimin değiştiği durumda fiyatların artıp
ya da azalacağının firma için önemine vurgu yapmıştır. Bu durumda, marjinal
maliyet diye tanımladığı maliyeti devreye sokmuş ve üretimin 1 birim arttığında
maliyetlerin ne kadar değişmesi gerektiği durumunu ortaya koymuştur. Aynı şekilde marjinal gelir ise üretimin bir birim arttığında gelirdeki değişimi
göstermektedir.
Bu iki kavrama bakarak, tekel firmanın karı maksimize edeceğini söylemiştir. Kar maksimizasyonu, marjinal gelirin, marjinal
maliyete eşit olduğu noktada gerçekleşir ve buna göre fiyat belirlenir. Eğer
marjinal maliyetin daha yüksek olduğu noktada üretirse daha yüksek kar elde
edebilecekken daha az kar elde etmiş olacaktır. Eğer marjinal gelir, marjinal
maliyeti aşarsa, üretimi artırarak karı daha da artırabilme potansiyeli vardır, üretimi artırmalıdır.
Ayrıca kendisi değişken maliyetleri, sabit
maliyetlerden ayıran ilk isimdir.
Counor, duopoly piyasanın özelliklerini de
analiz etmiştir. Duopol piyasadan kasıt sadece 2 firmanın rekabet ettiği
piyasadır. Bu analizinde satıcının üretim fonksiyonunu ve ürününe olan talebi
bildiğini varsaymıştır. Buna göre üretim kararları alacak, piyasa fiyatına
etkide bulunacaklardır.
Uluslararası fiyatlandırmaya ilişkin
olarak, arbitraj kavramıyla fiyat belirlenmesini analiz etmiştir. Arbitraj, iki
farklı yerdeki fiyat farklılıklarından kaynaklanarak alım satım yaparak kar
elde etme olayıdır. Eğer buğday fiyatı Türkiye'de 10 dolar Amerika'da 22 dolar ise Türkiye'den buğday alıp Amerika'da buğday satarak fiyat farkından yararlanma
yoluyla kar elde etmektir. Bu tür durumda Türk buğdayına olan talep artacak, bu
da fiyatları artıracaktır ve bu işlem kar sıfıra inene kadar devam edecektir.
Cournot bu katkılarına rağmen bugün görece
daha az şöhretli ise bunun ardındaki neden teknik detaylar ile çok uğraşması olarak gösterilir.Kaynak : http://crunchtime80.blogspot.com.tr
Erişim tarihi: 17 ocak 2015 21.00
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder